علت پرخاشگری کودکان چیست؟
شما هم حتماً تا به حال کودکانی را دیده اید که مدام داد میزنند، فحش میدهند و اشیاء دم دست خود را به هر طرف میاندازند یا به سر و صورت مادر خود مشت میزنند یا نوجوانانی که در خانه، مدرسه و محل زندگی خود مدام دعوا و زد و خورد راه میاندازند و دردسر میآفرینند.
در مطالعات صورت گرفته راجع به رفتارهای ناهنجار، پرخاشگری رفتاری است که برای آسیب رساندن به شخصی دیگر طرحریزی یا اجرا میشود. برخی از پژوهشگران پرخاشگری را در معنی وسیع کلمه، اما الزاماً آسیب بدنی نمیدانند و مواردی، چون فحاشی، شایعه پراکنی، تهمت زدن و دیگر اشکال هتکآبرو را نیز پرخاشگری میدانند.
حتی پرخاشگری ممکن است جهت درونی داشته باشد و به صورت خشم فروخفته تجلی کند؛ امری که به افسردگی منجر میشود.
روانشناسان پرخاشگری را در دو صورت کلی "ابزاری" و "انفعالی" تقسیم بندی کردهاند.
پرخاشگری ابزاری که پرخاشگری پنهان، تهاجمی یا کنترل شده نیز خوانده میشود با سطوح پایین برانگیختگی همراه است و عموما هدفی غیر از آسیب بدنی رساندن را دنبال میکند. مثل داد و فریاد کردن بچهها برای جلب توجه یا رجزخوانی در مسابقات ورزشی.
پرخاشگری انفعالی، اما به منظور صدمه و آزار رساندن به دیگری یا دیگران ابراز میشود و هدف آن صرفاً آزار رساندن است. مثلاً کودکی که برادر و خواهر خود را میزند و یا بچههایی که در حیاط مدرسه به کتک کاری کودکان دیگر میپردازند.
رابطهی پرخاشگری و سن و سال
رفتارهای پرخاشگرانه معمولا از اوائل زندگی شروع میشود. پژوهشگران با مطالعهی کودکان پرخاشگر دریافتند که ۵۵ درصد پسران و ۴۱ درصد دختران از دوسالگی رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان میدهند.
همچنین ۲۵ درصد پسران و ۳۴ درصد دختران دیگر نیز تا پنج سالگی رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان داده اند.
با رفتن کودکان به کودکستان پرخاشگری جزئی مثل هل دادن و زدنِ دیگران در بسیاری از آنها کاهش مییابد و با ورود به مدرسه این کاهش ادامه مییابد.
در اوائل نوجوانی افزایش آشکاری در میزان پرخاشگری دیده میشود که در ۱۸ سالگی به اوج خود میرسد و سپس به تدریج کاهش مییابد. با این حال شکلهای جدی و خشن پرخاشگری در پسران بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی و در دختران بین ۱۳ تا ۱۵ سالگی به اوج خود میرسد.
علت پرخاشگری در کودکان
پژوهشگرانی که پرخاشگری را در کودکان مطالعه کردهاند معتقدند که وجود پرخاشگری ناشی از علل مختلفی است و معمولا حاصل ترکیبی از آنهاست.
- ۹۹/۱۱/۱۲