پرخاشگری و پیامدهای آن

گرچه میان افراد پرخاشگر نیز مانند همه طیف‌های جامعه تفاوت‌های فردی زیادی وجود دارد، نتایج پژوهش‌ها نشان داده است برخی از ویژگی‌های شخصیتی میان این افراد مشترکند.
یکی از دلایل اصلی پرخاشگری احساس ناکامی است. بیشتر افراد پرخاشگر تصویر مخدوشی از خود دارند، به عبارت دیگر آنها در باطن عقیده دارند انسان باارزشی نیستند و خود را دوست ندارند، همین امر موجب تحریک پذیری شان می‌شود. از آنجا که تا فردی خودش خودش را دوست نداشته باشد، نمی‌تواند بپذیرد دیگری او را دوست دارد، این افراد معمولا از رفتار دیگران سوءبرداشت می‌کنند.
افراد پرخاشگر معمولا در شروع کارها تعلل می‌کنند و به آسانی نیز ناامید می‌شوند و کار را رها می‌کنند. این افراد به آسانی با تکانشی شدن گیج و سردرگم می‌شوند و با شتاب‌زدگی تصمیمات نابخردانه‌ای می‌گیرند.
همانطور که اشاره شد افراد پرخاشگر معمولا عجول و دستپاچه هستند و اغلب بدون توجه به نتیجه، فکر یا صحبت و عمل می‌کنند. حتما شما نیز افراد پرخاشگری را دیده‌اید که پس از انجام رفتار پرخاشگرانه، به سرعت از اعمال خود پشیمان می‌شوند.
افراد پرخاشگر معمولا به اصول اخلاقی خود پایبند نیستند و تعهدات اخلاقی را به طور دقیق انجام نمی‌دهند، این افراد تا حدی غیرمسئول و بی‌ثبات هستند.
خودمهارگری به معنای توانایی پیروی از درخواست، تعدیل رفتار مطابق با موقعیت و به تاخیر انداختن ارضای یک خواسته است. توانایی خودمهارگری خاصی که در اینجا اهمیت دارد مهارت کنترل خشم است. افراد پرخاشگر یا در دوران کودکی به خوبی این مهارت را نیاموخته‌اند یا لزومی به استفاده از آن نمی‌بینند.
افرادی که از ویژگی انعطاف پذیری برخوردارند می‌توانند بسته به شرایط واکنش مناسب نشان دهند اما افراد انعطاف ناپذیر بدون در نظر گرفتن شرایط بر ارضای خواسته‌های خود پافشاری می‌کنند و در صورتی که چیزی خلاف میل شان باشد، واکنش منفی نشان می‌دهند.
این افراد معمولا تمایلی به پیروی و تبعیت ندارند. خود را مطیع قراردادهای اجتماعی نمی‌دانند و نسبت به سرزنش‌های اجتماعی حساس نیستند. حادثه‌جو و علاقمند به مبارزه‌اند. آنها زندگی را به مثابه میدان جنگ در نظر می‌گیرند و به جای استفاده از راه حل‌های مسئله‌مدار، می‌کوشند با پافشاری و ارعاب در این مبارزه پیروز شوند. آنها دوست دارند در همه موقعیت‌ها برنده باشند اما موقعیت‌های برنده- برنده را دوست ندارند، بلکه شرایطی به وجود می‌آورند که خودشان برنده و طرف مقابل بازنده باشد.
افراد پرخاشگر معمولا نسبت به رفتار دیگران حساس هستند و سعی می‌کنند هر عمل بدی را تلافی کنند. آنها تمایلی به بخشش ندارند و تصور می‌کنند فقط با انتقام گرفتن به آرامش می‌رسند.
این روزها در جامعه شاهد چنین افرادی در محیط‌های مختلف هستیم که این نوع افراد بیشتر به خود ضربه می‌زنند و از پایگاه اجتماعی مناسبی برخوردار نیستند ولی اینکه یک مسئول، یک مدیر و... که با مردم ارتباط مستقیم دارد دارای چنین روحیه‌ای باشد غیرقابل هضم است و بعضا مشاهده می‌شود که با انتقاد ساده یک فرد عادی آنقدر این صفت در آنها بروز می‌کند که چهره آنها برآشفته شده و به دنبال انتقام از فرد منتقد می‌افتند و همین امر موجب شده تا به جای انتقاد سازنده بسیاری از افراد برای پیشبرد امور خود به چاپلوسی و تملق این نوع مسئولین بپردازند و این امر آفت بزرگ جامعه امروزی شده است.

چه طور خشم مان را کنترل کنیم و با افراد پرخاشگر چگونه رفتار کنیم؟

وقتی حرف کنترل کردن خشم پیش می آید، اغلب تصور می کنیم با چیزی رو به رو هستیم که دست خودمان نیست و قادر به کنترل آن نیستیم یا نباید آن را کنترل کنیم. اما مسلم آن است که اگر نتوانیم خشم را به درستی مهار کنیم، به هیجان بسیار مخربی تبدیل می شود. اگر هم خشم را فرو بخوریم و آن را بروز ندهیم، مشکلات جسمی و روانی زیادی را در خودمان ایجاد می کنیم، علاوه بر آن مجبوریم خواسته های خودمان را پنهان کنیم و انتظار تغییر رفتار در دیگران را هم نداشته باشیم.

 از طرف دیگر، اگر این خشم بروز یابد، بیشتر وقت ها وضع را بدتر می کند. شواهد کمی وجود دارد دال بر اینکه بروز دادن خشم، روش خوبی برای کم کردن انرژی آن است، اما بسیاری از افرادی که خشم خود را بروز می دهند، از دست دادن کنترل و شرمساری را نیز تجربه می کنند. پس بهتر است به دنبال راه حل بهتری برای این هیجان مخرب باشیم، به طوری که نه مجبور باشیم آن را فروبخوریم و به خودمان آسیب بزنیم و نه اینکه با بروز آن به دیگران آسیب بزنیم. 

برای اینکه بتوانیم خشممان را کنترل کنیم، اول باید بدانیم احساس خشم چه شکلی است. در ابتدا حجم احساس خشم ما، به اندازه یک گلوله برفی کوچک است، که در بالای شیب یک قله قرار گرفته است. اگر این گلوله از بالا به پایین قله بغلتد، کم کم حجیم تر می شود و در نهایت تبدیل به بهمنی ویرانگر می شود. ما توان آن را داریم که یک گلوله برفی را از غلتیدن به دامنه کوه باز داریم، اما اگر این گلوله حجیم تر شد، متوقف کردن آن دیگر در توان ما نخواهد بود.

درمان پرخاشگری و هیپنوتیزم درمانی:

وامل مختلف پرخاشگری را تا کنون بررسی کردیم. هر یک عوامل فوق از دیدگاههای خاصی ناشی می شود و در نتیجه هر یک از این دیدگاهها روشهای درمانی خاص خود را دارا می باشند اما هر روش هم دیدگاههای دیگر را در درمان اختلالات بی اثر نمی دانند. دیدگاه علوم پزشکی توارث و عملکرد سیستم عصبی و هورمونی را علت پرخاشگری می داند و متعاقبا در درمان آن نیز کاربرد دارو را در درمان ترجیح می دهد. دیدگاه روانشناسی رفتارگرایی بکارگیری رفتار درمانی در کنترل رفتار موثر می داند. دیدگاه روانشناسی شناختی علت پرخاشگری را طرز نگرش فرد می داند و در درمان به بازسازی شناختی فرد اعتقاد دارد. دیدگاه روانکاوی نیز رفتار نابهنجار را ناشی از عقده های سرکوب شده گذشته فرد می داند و در درمان این اختلالات نیز اعتقاد به برون ریزی این عقده های روانی بوسیله فنون روانکاوی از جمله تداعی آزاد دارد.
هیپنوتیزم درمانی نیز استفاده از قدرت تلقین برای دسترسی به لایه های عمیق تر فکر به منظور گذاردن تأثیر مثبت در الگوهای ذهنی و رفتاری یک فرد است . و تاثیر شگرفی در درمان پرخاشگری دارد

علت پرخاشگری کودکان چیست؟

شما هم حتماً تا به حال کودکانی را دیده اید که مدام داد می‌زنند، فحش می‌دهند و اشیاء دم دست خود را به هر طرف می‌اندازند یا به سر و صورت مادر خود مشت می‌زنند یا نوجوانانی که در خانه، مدرسه و محل زندگی خود مدام دعوا و زد و خورد راه می‌اندازند و دردسر می‌آفرینند.

در مطالعات صورت گرفته راجع به رفتار‌های ناهنجار، پرخاشگری رفتاری است که برای آسیب رساندن به شخصی دیگر طرح‌ریزی یا اجرا می‌شود. برخی از پژوهشگران پرخاشگری را در معنی وسیع کلمه، اما الزاماً آسیب بدنی نمی‌دانند و مواردی، چون فحاشی، شایعه پراکنی، تهمت زدن و دیگر اشکال هتک‌آبرو را نیز پرخاشگری می‌دانند.

حتی پرخاشگری ممکن است جهت درونی داشته باشد و به صورت خشم فروخفته تجلی کند؛ امری که به افسردگی منجر می‌شود.


روانشناسان پرخاشگری را در دو صورت کلی "ابزاری" و "انفعالی" تقسیم بندی کرده‌اند.

پرخاشگری ابزاری که پرخاشگری پنهان، تهاجمی یا کنترل شده نیز خوانده می‌شود با سطوح پایین برانگیختگی همراه است و عموما هدفی غیر از آسیب بدنی رساندن را دنبال می‌کند. مثل داد و فریاد کردن بچه‌ها برای جلب توجه یا رجزخوانی در مسابقات ورزشی.

پرخاشگری انفعالی، اما به منظور صدمه و آزار رساندن به دیگری یا دیگران ابراز می‌شود و هدف آن صرفاً آزار رساندن است. مثلاً کودکی که برادر و خواهر خود را می‌زند و یا بچه‌هایی که در حیاط مدرسه به کتک کاری کودکان دیگر می‌پردازند.
 

 

رابطه‌ی پرخاشگری و سن و سال

رفتار‌های پرخاشگرانه معمولا از اوائل زندگی شروع می‌شود. پژوهشگران با مطالعه‌ی کودکان پرخاشگر دریافتند که ۵۵ درصد پسران و ۴۱ درصد دختران از دوسالگی رفتار‌های پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند.
همچنین ۲۵ درصد پسران و ۳۴ درصد دختران دیگر نیز تا پنج سالگی رفتار‌های پرخاشگرانه از خود نشان داده اند.

با رفتن کودکان به کودکستان پرخاشگری جزئی مثل هل دادن و زدنِ دیگران در بسیاری از آن‌ها کاهش می‌یابد و با ورود به مدرسه این کاهش ادامه می‌یابد.

در اوائل نوجوانی افزایش آشکاری در میزان پرخاشگری دیده می‌شود که در ۱۸ سالگی به اوج خود می‌رسد و سپس به تدریج کاهش می‌یابد. با این حال شکل‌های جدی و خشن پرخاشگری در پسران بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی و در دختران بین ۱۳ تا ۱۵ سالگی به اوج خود می‌رسد.

علت پرخاشگری در کودکان

پژوهشگرانی که پرخاشگری را در کودکان مطالعه کرده‌اند معتقدند که وجود پرخاشگری ناشی از علل مختلفی است و معمولا حاصل ترکیبی از آنهاست.

نکاتی برای کنار آمدن با سالمند پرخاشگر

به شخص اطمینان خاطر دهید. آرام صحبت کنید. به نگرانی ها و ناامیدی های او گوش فرا دهید. سعی کنید نشان دهید درک میکنید که فرد عصبانی است یا می ترسد.
به سالمند پرخاشگر اجازه دهید تا آنجا که ممکن است کنترل و اختیارات بیشتری در زندگی خود داشته باشد.
سعی کنید هر روز در یک زمان معین مانند استحمام ، لباس پوشیدن و غذا خوردن روال مشخص خود را حفظ کنید.
در کنار فعالیت ها ، محیط را در ساعاتی از روز ساکت و آرام نگه دارید.

برای کمک به احساس امنیت در سالمند پرخاشگر ، در جاهای مختلف خانه ،عکس ها و یا وسیله های مورد علاقه اش را نگهداری کنید.
موسیقی آرامش بخش ، آواز خواندن و یا پیاده روی آرام را امتحان کنید.
سر و صدا ، بی نظمی یا تعداد افراد حاضر در اتاق را کاهش دهید.
سعی کنید با یک میان وعده و شی مورد علاقه فرد را از پرخاشگری خود منحرف کنید.
مقدار کافئین ، شکر موجود در غذاها که فرد می نوشد و می خورد را محدود کنید.

علت پرخاشگری چیست؟

وقتی در شرایط هستید که شما مجبور به پرخاشگری می‌شوید، احساس آزردگی و بی‌قراری به شما دست می‌دهد و فشاری را روی خود احساس می‌کنید. کنترل رفتار در چنین موقعیت‌هایی دشوار می‌شود و امکان دارد که ندانید چه رفتارهای اجتماعی در آن موقعیت مناسب هستند. گاهی‌اوقات هم برخی از افراد به‌طور عامدانه دست به پرخاش و عصبانیت می‌زنند. مثلا ممکن است شخصی با هدف انتقام گرفتن یا آزار و تحریک شخصی دیگر دست به رفتارهای پرخاشگرانه بزند. پرخاشگری نسبت به خود هم وجود دارد. در هر حال باید تلاش کنید تا علت و ریشه‌ی رفتارهای این‌چنینی را در خود کشف کنید و تشخیص بدهید.

خشونت و پرخاشگری علیه کودکان

تعریف پرخاشگری چیست؟

پرخاشگری می‌تواند باعث آسیب رساندن به دیگران از نظر عاطفی و جسمی بشود. با پرخاش کردن، اطرافیان با حرف‌ها یا حرکات بدون کنترل فرد دچار آسیب روحی و جسمی می‌شوند. پرخاشگری، مرزهای اجتماعی را نقض می‌کند و زیر پا می‌گذارد. این مشکل باعث ایجاد خِلل در روابط می‌شود. البته گاهی همه‌ی افراد، رفتارهای پرخاشگرانه‌ای از خود نشان می‌دهند که طبیعی است، اما زمانی که به‌صورت مکرر رخ بدهد، مراجعه به پزشک لازم می‌شود. در این مقاله شما را با تعریف پرخاشگری، علت پرخاشگری در کودکان و نوجوانان و درمان پرخاشگری آشنا خواهیم کرد.